و 1 و 4 / 128 گزارش کوتاه عوامل موثر بر کیفیت زندگی جنسی زنان شاغل در بیمارستان 5 4 4 3 2 1 کاظم صمیمی دکتر حمیدرضا مکرمی سهیلا تون تاب حقیقی ابراهیم تابان محسن یزدانی اول دکتر راضیه معصومی* 1 کارشناس ارشد بهداشت حرفهاي مرکز بهداشت دانشگاه علوم پزشکی بیرجند بیرجند ایران. 2 استادیار گروه ارگونومی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز شیراز ایران. 3 کارشناس ارشد مامایی گروه مامایی و بهداشت باروري دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس تهران ایران. 4 کارشناس ارشد بهداشت حرفهاي گروه مهندسی بهداشت حرفهاي دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس تهران ایران. 5 استادیار گروه بهداشت باروري دانشکده پرستاري و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران تهران ایران. چکیده زمینه و هدف : تغییر شیوه زندگی زنان و افزایش حضور آنها در عرصه اجتماعی و محیطه يا زندگی جنسی آنان است. این مطالعه به منظور تعی نی کاري یکی از عوامل موثر بر کیفی ت عوامل موثر بر کیفیت زندگی جنسی زنان شاغل در بیمارستان انجام گردید. روش بررسی : این مطالعه توصیفی تحلیلی مقطعی روي 121 نفر از کارکنان زن دو بیمارستان در شهرستانه يا سال 1393 انجام شد. ابزار جمعآوري اطلاعات شامل نسخه هنجاریا یب سبزوار و بیرجند در شده سنجش کیفیت زندگی جنسی ویژه زنان و یک پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر سه بخش اطلاعات جمعیتشناختی متغیرهاي مرتبط با سلامت و عوامل مرتبط با کار بود. یافته ها : میانگین نمره کیفیت زندگی جنسی 80/1±19/7 تعیین شد. کیفیت زندگی جنسی با سن ساعات خواب مدت تاهل سطح تحصیلات و فعالیت فیزیکی ارتباط آماري معنیداري نشان داد (0/05>P). سطح تحصیلات (0/33= ) مدت تاهل (0/32= ) و وضعیت کیفیت خواب (0/56= ) پیشبینیکنندهه يا کیفیت زندگی جنسی زنان تعیین شد. نتیجهگیري : سطح تحصیلات مدت تاهل و وضعیت کیفیت خواب به عنوان عوامل پیشبینیکننده کیفیت زندگی جنسی زنان شاغل در بیمارستان تعیین شد. مقدمه کیفی ت کلید واژهها : کیفیت زندگی جنسی زنان کیفیت خواب سطح تحصیلات مدت تاهل کارمند بیمارستان * نویسنده مسو ول : دکتر راضیه معصومی پست الکترونیکی r_masoumi@sina.tums.ac.ir نشانی : تهران دانشگاه علوم پزشکی تهران دانشکده پرستاري و مامایی گروه بهداشت باروري تلفن 02161054214 نمابر 66904252 وصول مقاله : 1394/3/2 اصلاح نهایی : 1394/12/24 پذیرش مقاله : 1395/1/22 زندگی جنسی یک ی از موضوعات اساسی در حوزه سلامت جنسی و باروري است (1). کیفیت زندگی جنسی با میزان رضایتمندي و کیفیت ک یل دارد ) 2). کیفی ت جنسی علاقمندي و شرکت در فعالی ت جنسی اطلاق شده و به عواملی نظیر می ل زندگی ارتباط متقابل و در هم تنیده اي زندگی جنسی عمدتا به احساس جذابیت جنسی و ادراك عملکرد جنسی توانایی جنسی و موقعیتها مربوط است (3). عوامل متعددي بر کیفی ت جنسی اثرگذار هستند که م ی اقتصادياجتماعی ویژگیه يا زندگی توان به سن تحصیلات وضعیت شخصیتی بستر فرهنگیارزشی جامعه مدت زمان تاهل روند شکلگیري ارتباط بین فردي در قالب ازدواج عملکرد جنسی رضایتمندي جنسی رضایتمندي عمومی از زندگی ابتلا یا سابقه ابتلا به بیماريهاي روانی اشاره نمود ) 5). عامل مهم دیگري که م ی تواند بر کیفی ت زندگی و بهتبع آن کیفیت زندگی جنسی هر فرد اثرگذار باشد شغل فرد است. این عامل به ویژه براي زنان با توجه به ویژگیهاي خاص فیزیکی فیزیولوژیکی و روانی میتواند اثر بسیار زیادي بر کیفی ت زندگی جنسی آنها داشته باشد. شواهد آماري موجود در کشورهاي در حال توسعه حاکی از افزایش میزان مشارکت اجتماعی زنان به ویژه در مشاغل مربوط به آموزش و پرورش بهداشت و درمان و خدمات اداري است (6). این تغییر شیوه زندگی در دنیاي امروز و پررنگتر شدن حضور زنان در عرصه اجتماعی و اشتغال آنها میتواند یکی از عوامل موثر بر کیفیت زندگی جنسی زوج باشد. در این راستا دو فرضیه وجود دارد. فرضیه اول این که با شاغل شدن زنان میزان درآمد خانواده افزایش یافته و این افزایش درآمد منجر به ثبات وضعیت مالی و اقتصادي خانواده و کاهش استرسهاي مالی زوج میشود (6). در فرضیه دوم این احتمال مطرح است که اشتغال زنان بر ایف يا نقش ایشان در روابط جنسی زوجین اثر سو می گذارد تا حدي که در برخی اوقات منجر به انزجار شوهر از اشتغال همسر و به نوعی انزجار شوهر از تغییر نقش وي در روابط جنسی و کاهش صفحات 128 تا 134
و 8 کاظم صمیمی و همکاران / 129 کیفیت زندگی جنسی زوج میگردد (7). نتایج حاصل از مطالعات معدودي که در زمینه ارتباط میان اشتغال و کیفی ت زنان انجام شده حاکی از اثر منفی فرسودگی شغ ولی مسو ولیته يا زندگی جنسی پذیرش سنگین شغلی توسط زنان بر رضایت زناشویی آنها است. ( 6 و 8 ). سلامت عمومی نیز با واسطه فرسودگی شغلی میتواند بر میزان رضایت زناشویی اثرگذار باشد ) ارتباط مثبت است (9 ) 9). اگرچه میان رضایت شغلی و رضایت زناشویی گزارش شده اما چگونگی اثرپذیري کیفی ت زندگی جنسی زنان از وضعیت اشتغال ایشان یکی از دغدغههاي قابل توجه پژوهشگران حوزه سلامت جنسی است. این مطالعه به منظور تعی نی کیفیت زندگی جنسی زنان شاغل انجام گردید. عوامل موثر بر روش بررسی این مطالعه توصیفی تحلیلی مقطعی روي 121 نفر از کارکنان زن بیمارستانه يا تابستان 1393 انجام شد. سبزوار و بیرجند به روش نمونهگیري در دسترس طی پس از تایید مطالعه توسط کمیته علمی و اخلاق پزشکی بیمارستانه يا نامبرده پژوهشگران با حضور در بخشهاي مختلف بیمارستان براي کلیه زنان شاغل اهداف پژوهش را توضیح دادند. پس از کسب رضایت آگاهانه از افراد واجد شرایط پرسشنامه جمعآوري اطلاعات توسط آنها در خلوت و با حفظ حریم خصوصی تکمیل شد. معیارهاي ورود به مطالعه شامل دارا بودن حداقل یکسال سابقه کار در بیمارستان متاهل بودن داشتن همسر در قی حد یات فعال بودن از نظر جنسی و تک همسري بود. معیارهاي عدم ورود به مطالعه شامل یاي سگی وجود بیماريه يا تناسلی و جراحی تناسلی اثرگذار بر تمایل جنسی توبکتومی مصرف داروهاي کاهنده می ل جنسی و اختلافات زناشویی موثر بر روابط جنسی بود. در مجموع 50 نفر از بیمارستان شهرستان سبزوار و 87 نفر از بیمارستان شهرستان بیرجند (در مجموع 137 نفر) حاضر به همکاري و تکمیل پرسشنامه شدند. پرسشنامهه يا با دادهه يا از 20 درصد از مطالعه حذف شد و در نهای ت مفقود شده بیش 121 پرسشنامه (38 پرسشنامه از جامعه پژوهش بیمارستان شهرستان سبزوار و 83 پرسشنامه از جامعه پژوهش بیمارستان شهرستان بیرجند) مورد ارزیا یب قرار گرفت. براي بررسی وضعیت کیفی ت زندگی جنسی از نسخه فارسی پرسشنامه سنجش کیفیت زندگی جنسی ویژه زنان (Sexual Quality of LifeFemale questionnaire or SQOLF) استفاده شد. این پرسشنامه براي اولین بار در سال 1998 طراحی و در سال 2005 توسط Symonds و همکاران مورد بازبینی و اعتباریا یب قرار گرفت (10). پرسشنامه SQOLF مشتمل بر 18 سو ال با طی ف پاسخ لیکرت ششتایی است. حداقل نمره کسب شده از ای ن ابزار 18 و حداکثر آن 108 است. نمره بیشتر بیانگر سطحمطلوب تر کیفیت زندگی جنسی است. با توجه به طی ف پاسخ پرسش ها تا نمره 36 بهعنوان طبقه ضعیف نمره 3772 بهعنوان طبقه متوسط و نمره 73108 بهعنوان طبقه خوب دستهبندي شد. در ای ن نسخه هنجاریا یب براي تعی نی شده معصومی و همکاران استفاده گردی د مطالعه از.(11) پایایی این ابزار از روش آلفاي کرونباخ استفاده شد که مقدار استاندارد شده آن برابر با 0/77 بهدست آمد. براي بررسی عوامل اثرگذار بر کیفی ت زندگی جنسی زنان از یک پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. سو والات این پرسشنامه مشتمل بر سه بخش اطلاعات جمعیتشناختی (سن تعداد اعضاي خانواده سطح تحصیلات سطح تحصیلات سن همسر و مدت زمان ازدواج) متغیرهاي مرتبط با سلامت (کمیت و کیفیت خواب شاخص توده بدنی و فعالیت فیزیکی) و عوامل مرتبط با کار (سابقه کار نوع نظام کاري داشتن شغل دوم اضافه کاري میزان ساعت کار در هفته نوع فعالیت کاري و حوادث شغلی) بودند. دادهها با استفاده از نرمافزار آماري SPSS21 تجزیه و تحلی ل شدند. براي بررسی ارتباط بین عوامل جمعی ت سلامت و کار با کیفی ت واریانس ANOVA) و) شناختی مرتبط با زندگی جنسی از آزمون آماري آنالیز آزمون تی در دو نمونه مستقل ttest) (Independent sample استفاده شد. براي تعیین عوامل پیشبینی کننده وضعیت کیفی ت زندگی جنسی واحدهاي تحت پژوهش از آنالیز رگرسیون خطی چندگانه استفاده گردید. براي ای ن منظور متغیرهایی که با توجه به نتایج آزمون ه يا قبلی (تک متغیره) داراي سطح معنیداري کمتر از 0/25 بودند وارد مدل شدند و نقش هر یک از آنها بررسی شد. براي آزمونها سطح معنیداري کمتر از 0/05 در نظر گرفته شد. یافتهها میانگین سنی زنان 32/41±7/51 سال بود. سطح تحصیلات 55/5 درصد آزمودنیها لیسانس بود. متغیرهاي جمعی ت جدول یک آمده است. آمد. شناختی در میانگین نمره کیفیت زندگی جنسی زنان 80/1±19/7 بهدست 2/5 درصد زنان دار کیفیتاي زندگی جنسی ضعیف 27/3 درصد داراي کیفیت زندگی جنسی متوسط و 70/2 درصد داراي کیفیت زندگی جنسی خوب بودند. بین میانگین نمره کیفیت زندگی جنسی آزمودنیها با سن (0/01>P) تعداد ساعات خواب (0/02>P سطح تحصیلات (0/008>P) مدت تاهل (0/01>P) شد و) نیز داشتن فعالیت فیزیکی (0/01>P) ارتباط آماري معنیداري یافت (جدول یک). بین کیفیت زندگی جنسی زنان با سابقه کار ساعات کاري نوع نظام کاري داشتن شغل دوم اضافه کاري نوع فعالیت کاري و حوادث شغلی ارتباط آماري معنیداري یافت نشد (جدول 2). کیفیت زندگی جنسی زنان گروه سنی کمتر و مساوي
/ 130 کیفیت زندگی جنسی زنان شاغل جدول : 1 ارتباط متغیرهاي جمعیت شناختی و سلامت با کیفیت زندگی جنسی کارکنان زن دو بیمارستان در شهرستانهاي سبزوار و بیرجند (121=n) طی تابستان 1393 سن (سال) تعداد اعضاي خانواده سطح تحصیلات سطح تحصیلات همسر سن همسر (سال) مدت خواب (ساعت) مدت تاهل (سال) کیفیت خواب فعالیت فیزیکی شاخص توده بدن FSQOL pvalue میانگین و انحراف معیار تعداد (درصد) متغیر 85/2±15/8 (39/7) 48 29 0/01 80/1±20/1 (39/7) 48 3039 71/9±22/4 (17/4) 21 4049 63/2±27/5 (3/2) 4 50 95/6±10/4 (4/1) 5 1 0/13 82/4±20/1 (27/3) 33 2 81/5±16/8 (26/5) 32 3 76/3±21/2 (42/1) 51 4 72/4±17/9 (10/1) 12 دیپلم 0/02 لیسانس (55/5) 66 78/3±20/1 فوق لیسانس (31/1) 37 84/7±16/5 100/7±7/8 (3/3) 4 دکتري 74/2±19/2 (35/4) 41 دیپلم 0/08 فوق دیپلم (10/4) 12 83/9±12/5 لیسانس (45/7) 53 82/3±21/3 89/4±20/2 (8/6) 10 دکتري و بالاتر 86/3±14/0 (20/7) 25 29 0/17 80/7±21/3 (48/8) 59 3039 74/4±18/4 (23/1) 28 4049 77/1±23/5 (7/4) 59 50 77/1±19/2 (56/2) 68 6 0/01 78/7±16/1 (31/4) 38 6/18 74/7±25/5 (12/4) 15 >8 87/6±15/9 (30/6) 37 <5 0/008 81/9±16/9 (27/3) 33 510 75/4±52/5 (19) 23 1116 72/1±18/9 (23/1) 28 17 85/7±18/4 (5/1) 6 خیلی خوب 0/06 خوب (72) 85 82/3±18/9 بد (18/7) 22 78/1±16/8 60/0±28/5 (4/2) 5 خیلی بد 0/01 خیر (70) 84 78/1±20/5 بلی (30) 36 86/3±14/1 83/1±18/9 (64/6) 71 <25 0/05 75/6±20/5 (29/1) 32 2529/ 9 68/1±16/7 (6/3) 7 30 29 سال نسبت به گروه سنی 4049 سال افزایش آماري معنیداري داشت (0/044>P). همچنین کیفیت زندگی جنسی زنان با سطح تحصیلات دکتري در مقایسه با سطح تحصیلات دیپلم افزایش آماري معنیدار نشان داد (0/046>P). نتایج عوامل پیشبین ی جدول 3 آمده است. تغییرات در کیفی ت کننده کیفی ت (دکتري) مدت تاهل (تعداد ساله يا خواب زندگی جنسی زنان در در مجموع متغیرهاي مورد بررسی 24 درصد زندگی را تبیین کردند. سطح تحصیلات (خواب خوب) پیشبینیکنندهه يا و) کمتر از 5 وضعیت کیفیت معنیداري براي کیفی ت زندگی جنسی زنان بودند. به طوري که با افزایش سطح تحصیلات و وضعیت کیفیت خواب کیفی ت زندگی جنسی نیز افزایش یافته است اما با افزایش زمان تاهل کیفیت زندگیجنسیکاهشنشانداد. بحث با توجه به نتایج مطالعه حاضر متغیرهاي سن تعداد ساعات خواب مدت تاهل سطح تحصیلات و فعالی ت فیزیک ی بر کیفی ت زندگی جنسی موثر بود. نگاه دقیقتر بر زیر گروههاي سنی در ای ن پژوهش بیانگر ارتباط معکوس سن با کیفی ت بدین صورت که افراد در زیر گروه س ین سایر زیر گروههاي سنی از کیفی ت زندگی جنسی بود. زیر 29 سال در مقایسه با زندگی جنسیمطلوب تري برخوردار بودند. بلوریان و گنجلو نیز اثر این متغیر را بر روي تجربه ارگاسم زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی ساري معنیدار ارزیا یب کردند (12).
کاظم صمیمی و همکاران / 131 سابقه کار (سال) ساعت کاري نظام کاري شغل دوم اضافهکاري نوع فعالیتکاري حوادث شغلی جدول : 2 ارتباط عوامل مرتبط با کار با کیفیت زندگی جنسی کارکنان زن دو بیمارستان در شهرستانهاي سبزوار و بیرجند (121=n) طی تابستان 1393 FSQOL میانگین و انحراف معیار تعداد (درصد) متغیر 84/8±17/1 (47/1) 57 5 0/07 75/1±20/9 (14/1) 17 610 87/7±19/8 (19) 23 1115 73/9±23 (19/8) 24 16 81/6±17/4 (39/7) 48 44 0/83 80/9±20/7 (28/1) 34 4555 78/0±18/2 (13/2) 16 5665 77/6±24/3 (19) 23 66 77/3±20/9 (2/8) 38 روز کار 0/42 79/8±23/7 (8/6) 10 دو شیفتی (صبح عصر) 82/5±18 (58/6) 68 سه شیفتی (صبح عصر شب) 0/95 80/3±30/8 (6) 7 بلی 80/7±18/7 (94) 109 خیر 0/78 80/3±19 (77/3) 92 بلی 81/5±20/3 (22/7) 27 خیر 88/5±13/9 (9/1) 11 فیزیکی 0/19 94/5±9/2 (7/1) 2 ذهنی 79/5±19/5 (89/2) 107 فیزیکی ذهنی 0/41 78/8±23/6 (35/9) 42 بلی 82/2±16/2 (64/1) 75 خیر جدول : 3 عوامل پیشبینی کننده کیفیت زندگی جنسی کارکنان زن دو بیمارستان در شهرستانهاي سبزوار و بیرجند (121=n) طی تابستان 1393 متغیر pvalue pvalue t β ** SE β * 1 *** دیپلم 2/12 0/19 3/9 8/4 فوق لیسانس سطح تحصیلات 3/66 0/33 9/4 34/6 دکتري 3/56 0/32 3/8 13/4 <5 1 17 *** مدت تاهل (سال) 2/49 0/32 11/0 27/4 خیلی خوب خوب 2/95 0/56 8/4 24/8 بد 2/23 0/39 9/1 20/3 کیفیت خواب 1 *** خیلی بد * ضریب رگرسیونی ** ضریب رگرسیونی استاندار شده *** گروه مرجع 0/04 0/000 0/001 0/014 0/004 0/028 Ponholzer و همکاران نیز در بررسی عوامل خطر و شیوع اختلال عملکرد جنسی در 703 زن استرالیایی مورد مطالعه دریافتند اختلال عملکرد جنسی بهطور معنیداري با افزایش سن افزایش مییابد (13). همچنین در مطالعه Hartmann و همکاران در مورد تمایلات جنسی کم در زنان میانسال و مسن نتایج مشابه و بیانگر شیوع اختلال عملکرد جنسی با افزایش سن بود (14). در مطالعه Cayan و همکاران شیوع اختلال عملکرد جنسی و عوامل خطر بالقوه آن در 179 زن ترك با گروه سنی 1866 ساله ارزیا یب و نتایج نشان داد که شیوع اختلال عملکرد جنسی زنان با افزایش سن بیشتر میشود (15). هرچند اثر متغیر سن در مطالعه ما معنیدار نبود اما از نقش این متغیر در ایجاد تغییراتی در میل جنسی شکل بدن و وضعیت سلامتی فرد بر عملکرد جنسی و متعاقب آن کیفیت زندگی جنسی نمیتوان غافل بود. همچنین مشاهده شد با افزایش سابقه کار افراد کیفیت زندگی جنسی آنها کاهش م ییا بد میتواند در ارتباط با سن زنان یا تاثیر عوامل استرسز يا که ای ن تعداد ساعات خواب متغیر دیگري بود که بر کیفی ت عامل شغلی باشد. زندگی جنسی زنان شاغل در این پژوهش موثر شناخته شد. افرادي که به طور متوسط میزان خواب خود را 6 ا 8 لی ساعت گزارش کردند از نمره کیفیت زندگی جنسی بیشتري برخوردار بودند و میانگین نمره کیفیت زندگی جنسی در زنان با تعداد ساعاتخواب بیشتر از 8 ساعت کاهش داشت. هرچند اثر تعداد ساعات خواب واحدهاي تحت پژوهش بر کیفیت زندگی جنسی معنی دار نبود اما وضعیت
/ 132 کیفیت زندگی جنسی زنان شاغل کیفیت خواب متغیر موثري در ای ن راستا شناسایی شد. بهعبارت دیگر میتوان چنین تحلیل نمود که متغیر اصلی پیشبین ی کننده کیفیت زندگی جنسی زنان شاغل کیفیت خواب و نه الزاما کمی ت و تعداد ساعات خواب آنان است. در این راستا نتایج مطالعه تقوي و همکاران نشان داد یکی از مهمترین عوامل پیشبین ی کیفیت زندگی بهویژه در بعد جسمانی وضعیت کیفی ت است (16). در همین ارتباط باید به نوع شیفته يا نمود. مشکلاتخواب و عواقب ناشی از آن یک ی کننده ابعاد خواب کاري نیز اشاره از مهمترین مشکلاتی است که کارکنان شب کار با آن مواجهه هستند (17). اگرچه این متغیر از سطح معنیداري در مطالعه حاضر برخوردار نبود و اختلاف چندانی بین نمره کیفیت زندگی جنسی زنان روزکار و شب کار وجود نداشت. در مطالعه Hall با افزایش سنگینی نقش زنان شاغل نارضایتی زناشویی نیز فزونی یافت (18). در مطالعه Sacco و همکاران زنان شاغل که بهطور شیف وتی پای نی شبها مشغول به کار بودند نسبت به زنان شاغل دیگر رضایتمندي زناشویی تري داشتند (19). مدت تاهل متغیر موثر دیگر اثرگذار بر کیفی ت زندگی جنسی زنان مطالعه حاضر بود و افزایش مدت تاهل با کاهش نمره کیفی ت زندگی جنسی همراه بود. در مطالعه بلوریان و گنجلو مشخص گردید افزایش مدت زمان زندگی مشترك با کاهش میزان اختلالات عملکرد جنسی همراه است (12). این در حالی است که در مطالعه ما این ارتباط به صورت معکوس مشاهده شد. بهنظر میرسد علت عدم این همخوانی ناشی از این است که در مطالعات پیشین سن زنان بهطور همزمان مورد بررسی قرار نگرفته است. زیرا هرچه از مدت زمان تاهل بگذرد سن نیز افزایش مییابد که متعاقب آن احتمال بروز مشکلات و اختلالات عملکرد جنسی افزایش یافته و به دنبال آن کیفیت زندگی جنسی نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. پیش فرض دیگري که در این راستا قابل بررسی است نقش احتمال تعارضات بین فردي نامطلوب بودن شرایط زندگی مشترك در گذر زمان و نارضایتی عمومی از زندگی است به کاهش کیفیت زندگی جنسی گردد. یکی دیگر از عوامل اثرگذار بر کیفی ت که میتواند منجر زندگی جنسی زنان شاغل در مطالعه حاضر سطح تحصیلات بود. افراد با سطح تحصیلات بالاتر از نمره کیفیت زندگی جنسی بیشتري برخوردار بودند. در مطالعه Abdo و همکاران نیز تحصیلات کمتر عامل خطر کاهش می ل جنسی نرسیدن به اوج لذت جنسی و درد هنگام نزدیکی گزارش شده است (20). در مطالعه مشابه صفري نژاد نیز نشان داد متغیر تحصیلات بر تجربه عدم تحریک جنسی نرسیدن به اوج لذت جنسی و درد هنگام نزدیکی موثر است (21). در مطالعه Cayan و همکاران نیز سطح تحصیلات پای نی یک ی از عوامل خطر مهم براي وقوع اختلال عملکرد جنسی در زنان معرفی گردید (15). از آنجایی که کسب علم و دانش به خودي خود ی ک مزی ت و ارزش است و در رشد و تعالی فکري افراد نقش بهسزایی دارد ای ن مزیت میتواند بر نحوه رفتار و کردار افراد در تعاملات اجتماعی به صورت عام و با اعضاي خانواده به ویژه همسر به صورت خاص اثر گذاشته و باعث افزایش رضایتمندي زوجین در زندگی مشترك گردد (9). در مطالعه حاضر بین نمایه توده بدن و کیفی ت زندگی جنسی زنان ارتباط معنیداري یافت شد. مقایسه میانگین نمره کیفی ت زندگی جنسی در افراد داراي نمایه توده بدن کمتر از 25 (در محدوده طبیعی) نسبت به افراد داراي نمایه توده بدن بالاتر از 30 (افراد چاق) نشان دهنده کیفی ت زندگی جنسی بالاتري بود. در مطالعه Pace و همکاران شاخص توده بدن بیش از 30 مستقلا با افزایش خطر اختلال عملکرد جنسی مرتبط بود (22). در مطالعه Esposito و همکاران اختلال عملکرد جنسی با شاخص توده بدنی ارتباط معکوس داشت (23). همچنین در مطالعه Kolotkin و همکاران احتمال بروز مشکلات جنسی در افراد چاق به علت وزن زیاد بیشتر بود و شاخص توده بدنی بالاتر با ناسازگاري در کیفی ت زندگی جنسی همراه بود (24). در مقابل Larsen و همکاران در مطالعه خود رابطهاي بین چاقی و اختلال عملکرد جنسی نیافتند (25). در مطالعه Drosdzol و همکاران نیز اثر چاقی و شاخص توده بدنی بر کیفیت رابطه جنسی از نظر آماري معنیدار نبود (26). در مطالعه Yencilek و همکاران نیز ارتباطی بین شاخص توده بدن و عملکرد جنسی یافت نشد (27). در مطالعه فاطمی و تقوي نیز عدم ارتباط میان نمره علمکرد جنسی و شاخص توده بدن گزارش شده است (28). تفاوتهاي گزارش شده در این زمینه را م ی توان به روششناسی متفاوت مطالعات نوع ابزار جمعآوري و نیز ویژگیهاي جمعی ت شناختی واحدهاي تحت پژوهش مربوط دانست. اگر چه در پژوهش حاضر نیز این متغیر از نقش پیشبین ی کننده براي کیفیت زندگی جنسی مشارکت کنندگان برخوردار نبود اما ردپاي آن را م ی فیزیکی جستجو نمود. از محدودیته يا توان در ارتباط با معنیداري فعالی ت این مطالعه میتوان به عدم تفکیک رده شغلی کارکنان عدم تعیین میزان هورمونهاي جنسی در افراد بالاي 45 سال عدم بررسی عوامل استرسز يا شغلی مقطعی بودن و استفاده از ابزار خودگزارشی اشاره نمود. پیشنهاد میگردد براي افزایش سطح آگاهی مهارت آموزش جنسی براي نوسازي روابط جنسی در افراد متاهل الگو و کیفیت خواب با تنظیم و تغییر بهویژه زنان شاغل اجرا شود. همچنین بهبود دورهاي شیفته يا میتواند در ارتقاي این بعد از زندگی زنان شاغل موثر باشد. کاري نیز
کاظم صمیمی و همکاران / 133 نتیجهگیري نتایج این مطالعه نشان داد که سطح تحصیلات مدت تاهل و وضعیت کیفیت خواب به عنوان عوامل پیشبین ی کننده بر کیفیت زندگی جنسی زنان شاغل موثر است و متغیرهاي مرتبط با کار بر این بعد از زندگی آنان اثري ندارد. تشکر و قدردانی این مقاله حاصل طرح تحقیقاتی مصوب (شماره 1083) دانشگاه علوم پزشکی بیرجند بود. بدینوسیله سپاس خود را از همه مسو ولین مراکز نمونهگیري همکاران معاونت تحقیقات و فناوري دانشگاه References علوم پزشکی بیرجند و نیز آزمودنیها اعلام میداریم. 1. DeLamater J, Karraker A. Sexual functioning in older adults. Curr Psychiatry Rep. 2009 Feb;11(1):611. 2. Arrington R, Cofrancesco J, Wu AW. Questionnaires to measure sexual quality of life. Qual Life Res. 2004 Dec;13(10):164358. 3. Lottes I, Kontula O. New Views on Sexual Health: the case of Finland. Series D37. The Population Research Institute. 2000; pp: 5570. 4. Ramezani Tehrani F, Farahmand M, Mehrabi Y, Malek Afzali H, Abedini M. [Prevalence of female sexual dysfunction and its correlated factors: a population based study]. Payesh. 2012; 11(6): 86975. [Article in Persian] 5. Ahmad Shirvani M, Bagheri Nesami M. [Sexual dysfunction and related factors among breast feeding women]. Iran J Obstet Gynecol Infertil. 2011; 14(5):3642. [Article in Persian] 6. Mohammadi S, Maghsodi M. [An investigation of the relationship between jobs stress and marital satisfaction among females personnel]. Journal of Career and Organizational Counseling. 2012; 3(9): 7487. [Article in Persian] 7. Honarparvaran N, Ghaderi Z, Ghobadi K. [A comparison of woman state bank employees and housewives patterns of marital communication and marital conflicts (a case study of Shiraz)]. Journal of Women and Sociology. 2011; 2(3): 10322. [Article in Persian] 8. Khosravi M, Azami S, Elahifar A, Dokani M. [The comparison of marital satisfaction between mono and dual career couples with the consideration of their general health]. Women and Study of Family. 2010; 2(8): 2737. [Article in Persian] 9. Rahpeima N, Kazemi S, Sohrabi N. [The relationship of general health and marital satisfaction to job burnout among women working in Fars governorships]. Journal of Woman and Society. 2012; 2(10): 13762. [Article in Persian] 10. Symonds T, Boolell M, Quirk F. Development of a questionnaire on sexual quality of life in women. J Sex Marital Ther. 2005 OctDec; 31(5):38597. 11. Maasoumi R, Lamyian M, Montazeri A, Azin SA, Aguilar Vafaie ME, Hajizadeh E. The sexual quality of lifefemale (SQOL F) questionnaire: translation and psychometric properties of the Iranian version. Reprod Health. 2013 May; 10:25. doi: 10.1186/ 174247551025 12. Bolourian Z, Ganjloo J. Evaluating sexual dysfunction and some related factors in women attending Sabzevar Health Care Centers. J Reprod Infertil. 2007; 8(2): 16370. 13. Ponholzer A, Roehlich M, Racz U, Temml C, Madersbacher S. Female sexual dysfunction in a healthy Austrian cohort: prevalence and risk factors. Eur Urol. 2005 Mar;47(3):36674. 14. Hartmann U, Philippsohn S, Heiser K, RüfferHesse C. Low sexual desire in midlife and older women: personality factors, psychosocial development, present sexuality. Menopause. 2004 NovDec; 11(6 Pt 2):72640. 15. Cayan S, Akbay E, Bozlu M, Canpolat B, Acar D, Ulusoy E. The prevalence of female sexual dysfunction and potential risk factors that may impair sexual function in Turkish women. Urol Int. 2004; 72(1):527. 16. Taghavi SM, Mokarami H, Nazifi M, Choobineh AR, Marioryad H, Faraji Kujerdi M. The influence of sociodemographic, health and workrelated factors on healthrelated quality of life among Iranian industrial workers. Health 2014; 6(16): 225060. doi: 10.4236/health.2014.616261 17. Nazifi M, Mokarami H, Akbaritabar A, Kalte HO, Rahi A. Psychometric properties of the persian translation of pittsburgh sleep quality index. Health Scope. 2014; 3(2): e15547. 18. Hall DR. Marriage as a pure relationship: exploring the link between premarital cohabitation and divorce in Canada. J Comp Fam Stud. 1996; 27(1): 112. 19. Sacco WP, Dumont CP, Dow MG. Attributional, perceptual, and affective responses to depressed and nondepressed marital partners. J Consult Clin Psychol. 1993 Dec; 61(6):107682. 20. Abdo CH, Oliveira WM Jr, Moreira ED Jr, Fittipaldi JA. Prevalence of sexual dysfunctions and correlated conditions in a sample of Brazilian womenresults of the Brazilian study on sexual behavior (BSSB). Int J Impot Res. 2004 Apr; 16(2):1606. 21. Safarinejad MR. Female sexual dysfunction in a populationbased study in Iran: prevalence and associated risk factors. Int J Impot Res. 2006 JulAug; 18(4):38295. 22. Pace G, Silvestri V, Gualá L, Vicentini C. Body mass index, urinary incontinence, and female sexual dysfunction: how they affect female postmenopausal health. Menopause. 2009 NovDec; 16(6):118892. doi: 10.1097/gme.0b013e3181a6b491 23. Esposito K, Ciotola M, Giugliano F, Bisogni C, Schisano B, Autorino R, et al. Association of body weight with sexual function in women. Int J Impot Res. 2007 JulAug; 19(4):3537. 24. Kolotkin RL, Binks M, Crosby RD, Østbye T, Gress RE, Adams TD. Obesity and sexual quality of life. Obesity (Silver Spring). 2006 Mar; 14(3):4729. 25. Larsen SH, Wagner G, Heitmann BL. Sexual function and obesity. Int J Obes (Lond). 2007 Aug; 31(8):118998. 26. Drosdzol A, Skrzypulec V, Mazur B, PawlińskaChmara R. Quality of life and marital sexual satisfaction in women with polycystic ovary syndrome. Folia Histochem Cytobiol. 2007; 45 (Suppl 1): S937. 27. Yencilek F, Attar R, Erol B, Narin R, Aydın H, Karateke A, Sarıca K. Factors affecting sexual function in premenopausal age women with type 2 diabetes: a comprehensive study. Fertil Steril. 2010 Oct; 94(5):18403. doi: 10.1016/j.fertnstert.2009.10.060 28. Fatemi SS, Taghavi SM. Evaluation of sexual function in women with type 2 diabetes mellitus. Diab Vasc Dis Res. 2009 Jan; 6(1):389. doi: 10.3132/dvdr.2009.07
Journal of Gorgan University of Medical Sciences / 134 Autumn 2016 / vol 18 / no 3 Short Communication Assessment of affecting factors on women's sexual quality of life among hospital employees Samimi K (M.Sc) 1, Mokarami HR (Ph.D) 2, Tontab Haghighi S (M.Sc) 3 Taban E (M.Sc) 4, Yazdani Aval M (M.Sc) 4, Maasoumi R (Ph.D)* 5 1 M.Sc in Occupational Health Engineering, Health Center, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran. 2 Assistant Professor, Department of Ergonomics, School of Health, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran. 3 Midwifer, Department of Midwifery and Reproductive Health, Faculty of Medical Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. 4 M.Sc in Occupational Health Engineering, Department of Occupational Health Engineering, Faculty of Medical Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. 5 Assistant Professor, Department of Reproductive Health, Faculty of Nursing and Midwifery, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. Abstract Background and Objective: Changing of lifestyle in women and increasing their social activity especially in working places can affect women s sexual quality of life (SQOL). This study was done to determine the affecting factors on sexual quality of life among hospital employee's women. Methods: This descriptive analytical study was carried out on 121 women who work in the two hospitals in Sabzevar city and Birjand city in Iran during 2014. Data was collected using two questionnaires including the Iranian version of sexual quality of lifefemale (SQOLF) questionnaire and a researchermade measure to assess demographic characteristics, health related, and workrelated variables. Results: The mean±sd score of SQOLF was 80.1±19.7. The univariate analysis showed that the mean score of SQOLF significantly related with age (P<0.05), duration of sleep (P<0.05), marital duration (P<0.05), educational level (P<0.05), and physical activity (P<0.05). The regression modeling indicated that educational level (β=0.33), marital duration (β=0.32) and quality of sleep (β=0.56) were predictors of SQOLF scores. Conclusion: This study showed that educational level, marital duration and quality of sleep were predictors of SQOLF scores among hospital employee's women. Keywords: Sexual quality of life, Woman, Sleep, Education, Marital duration, Hospital employees * Corresponding Author: Maasoumi R (Ph.D), Email: r_masoumi@sina.tums.ac.ir Received 23 May 2015 Revised 14 Mar 2016 Accepted 10 Apr 2016 Cite this article as: Samimi K, Mokarami HR, Tontab Haghighi S, Taban E, Yazdani Aval M, Maasoumi R. [Assessment of affecting factors on women's sexual quality of life among hospital employees]. J Gorgan Uni Med Sci. Autumn 2016; 18(3): 128134. [Article in Persian]